Ruiny zamku

Ruiny zamku Biskupów Pomezańskich

Zamek zbudowano w latach 1276 – 1345. Był on siedzibą biskupów pomezańskich po sekularyzacji Prus w 1525 roku. Potem stał się jedną z rezydencji księcia Prus, który dobudował do zamku gorzelnię i browar.

Zamek przeżywał swoją świetność w latach 1521 – 1527, kiedy to ostatni z biskupów pomezańskich Hiob von Dobeneck zaprosił do Prabut znanych humanistów tamtych czasów, m.in. Erazma Stulora i poetę Eobana Hesussa. Właśnie tutaj powstało pierwsze w Prusach nieformalne towarzystwo naukowe.

W XVII wieku trzykrotnie odbywały się tutaj rokowania rozejmowe ze Szwedami. Zamek był wielokrotnie palony i niszczony. Po pożarze w 1688 roku odbudowano tylko niektóre budynki gospodarcze, a skrzydła zamku przebudowano na koszary, lazaret i magazyny. Po kolejnym pożarze w 1787 roku odbudowano jedynie nieliczne budynki wojskowe.

Obecnie trwają tutaj od kilku lat prace archeologiczne. Ich celem jest zabezpieczenie murów, przeobrażenie ich w trwałą ruinę, oraz odkrycie zasypanych elementów dziedzińca i fundamentów skrzydła zachodniego zamku. Do dziś zachowała się część piwnic pod skrzydłem zachodnim, fragmenty muru zewnętrznego i wewnętrznego oraz fundamenty budynków wojskowych z XVIII wieku.

W 2007 roku odkopano fundamenty baszty zachodniej i znajdujące się w ich wnętrzu piwnice. Z ruin zamku rozciąga się malowniczy widok na jezioro Liwieniec – obecnie rezerwat ptactwa wodnego. W średniowieczu jezioro podchodziło pod same mury i podnosiło obronność zamku.

Na ruinach Zamku Biskupów Pomezańskich od 2009 roku powstaje makieta zamku w skali 1:16. Makieta została nagrodzona w konkursie „Pomorskie perły w koronie 2010”.

Autor: Piotr Pilewski